Τα Κύθηρα είναι προορισμός-ζωής και το ταξίδι μέχρι εκεί είναι μεγάλο, είτε πας με πλοίο από Πειραιά ή Πελοπόννησο (Γύθειο ή Νεάπολη) είτε με αεροπλάνο…
Παράξενο νησί τα Κύθηρα ή Τσιρίγο, όπως το λένε οι ντόπιοι. Φιλόξενο και άγριο συνάμα. Ένας τόπος μοναδικός με εντυπωσιακές εναλλαγές τοπίου και παρθένα φύση, λαγκάδες με πλούσια βλάστηση και καταρράκτες που καταλήγουν σε όμορφες ακρογιαλιές, σημαντικά ιστορικά μνημεία, μεσαιωνικά κάστρα, βυζαντινές εκκλησιές, σπήλαια και χωριά που διατηρούν την παράδοση…
Σχεδόν το μισό νησί έχει προταθεί για ένταξη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευομένων Περιοχών Natura 2000 (κωδικός GR3000007), λόγω της σημαντικής βιοποικιλότητας του και της σημασίας του για τα αποδημητικά πουλιά.
Τα Κύθηρα ανήκουν διοικητικά στην περιφέρεια Πειραιά αλλά εντάσσονται στα Επτάνησα παρότι γεωγραφικά είναι ολότελα αποκομμένα από αυτά.
Ωστόσο η αρχιτεκτονική των Κυθήρων ακουμπάει στις τεχνοτροπίες κυρίως των Ενετών, της Κρήτης και της Μάνης, ενώ το Ιστορικό Αρχείο του νησιού, που βρίσκεται σήμερα στο Κάστρο της πρωτεύουσας, διατηρεί αρχεία από το 16ο αιώνα και είναι το δεύτερο σημαντικό μετά της Κέρκυρας.
Κύθηρα το νησί του έρωτα
Το νησί έγινε παγκόσμια γνωστό μέσα από τον πίνακα του Jean–Antoine Watteau, “Voyage to Cythera“, ή αλλιώς “Ταξίδι στα Κύθηρα”. Το αποκαλούν και νησί του Έρωτα γιατί εδώ γεννήθηκε και λατρεύτηκε η θεά Αφροδίτη. Ο θρόνος της θεάς στέκει ακόμη στο λόφο πάνω από την παραλία της Παλαιόπολης, μία από τις πιο όμορφες παραλίες του νησιού με βότσαλα σε σχήμα καρδιάς…
Διαδρομές και αξιοθέατα στα Κύθηρα
Φτάνοντας με το πλοίο στα Κύθηρα, αποβιβαζόμαστε στο Διακόφτι, έναν πανέμορφο παραθαλάσσιο οικισμό με μια απάνεμη αμμουδιά όπου υπάρχουν καφέ και ταβερνάκια. Στις πρώτες εικόνες καταγράφεται και το εντυπωσιακό ναυάγιο του Nortland που είναι αραγμένο στο Πρασονήσι.
Τα Κύθηρα έχουν πάνω από εξήντα χωριά, τα οποία ενώνονται με ένα σχετικά καλό και εκτεταμένο δίκτυο ασφαλτόδρομων. Αν θέλετε λοιπόν να δείτε όλο το νησί πρέπει να έχετε αυτοκίνητο ή μηχανή. Επίσης υπάρχουν δεκάδες αγροτικοί δρόμοι και και μονοπάτια με σήμανση που οδηγούν σε ξεχωριστής ομορφιάς αξιοθέατα.
Διακόφτι-Αβλέμονας: Ξεκινώντας από το Διακόφτι, ο πιο κοντινός παραλιακός οικισμός είναι ο Αβλέμονας ή Αυλέμωνας. ‘Ενα γραφικό ψαροχώρι σε κυκλαδίτικο στυλ με το μικρό Κάστρο ή Καστέλλο όπως το λένε οι ντόπιοι, στην είσοδο του λιμανιού του. Το Κάστρο χτίστηκε από τους Ενετούς το 1565 όταν ο Αβλέμονας ήταν το πιο σημαντικό λιμάνι των Κυθήρων. Στα ανοιχτά του Αβλέμονα βυθίστηκε το 1802 ο ‘Mentor’, το πλοίο του λόρδου Έλγιν που μετέφερε μέρος από τα κλεμμένα μάρμαρα του Παρθενώνα.
Παλαιόπολη μία παραλία για όρκους αγάπης
Σε κοντινή απόσταση από τον Αβλέμονα βρίσκεται και η όμορφη παραλία της Παλαιόπολης με βότσαλα σε σχήμα καρδιάς.
Ο μύθος λέει ότι όταν ο Πάρης “έκλεψε” την Ωραία Ελένη της Σπάρτης και ξεκίνησε μαζί της το ταξίδι της επιστροφής για την Τροία βρήκε καταφύγιο στα Κύθηρα, το νησί της θεάς Αφροδίτης, μέχρι να φυσήξει ούριος άνεμος. Κι ήταν η ίδια η θεά Αφροδίτη που προστάτεψε το ζευγάρι. Φτάνοντας στο λιμάνι της Σκάνδειας (Παλαιόπολη) ο Πάρης και η Ωραία Ελένη κατευθύνθηκαν προς τον ναό της Αφροδίτης που βρισκόταν στη κορυφή του λόφου του Παλαιοκάστρου.
Όταν η Ωραία Ελένη περπάτησε στην παραλία της Σκάνδειας (Παλαιόπολη) τα βότσαλα πήραν το σχήμα καρδιάς κι ο Πάρης θεώρησε πως ήταν οιωνός από την θεά Αφροδίτη. Στην κορυφή του λόφου το ζευγάρι πραγματοποίησε σπονδή και, πράγματι, την επόμενη μέρα φύσηξε άνεμος και τα πλοία του Πάρη ξεκίνησαν πάλι για την Τροία…
Σήμερα ερωτευμένα ζευγάρια συρρέουν στη παραλία της Παλαιόπολης για να βρουν τα βότσαλα σε σχήμα καρδιάς. Εύκολο μονοπάτι από την παραλία Παλαιόπολης οδηγεί στο θρόνο της Αφροδίτης. Δίπλα υπάρχουν θολωτοί τάφοι.
Αυλέμονας- Μυλοπόταμος
Συνεχίζοντας την διαδρομή από Αυλέμονα προς την Χώρα, συναντάμε τον Μυλοπόταμο, το χωριό της “Φόνισσας”! Πρόκειται για ένα παραδοσιακό χωριό σε υψόμετρο 200 μέτρων με πλούσια βλάστηση και πολλά νερά.
Ο Μυλοπόταμός είναι ίσως το ωραιότερο χωριό των Κυθήρων. Εδώ βρίσκονται οι ονομαστοί καταρράκτες της Νεράϊδας και παλιοί νερόμυλοι. Από την πλατεία του χωριού με τα πλατάνια και τα καφενεδάκια ξεκινά σηματοδοτημένο μονοπάτι για την Φόνισσα, την κρυμμένη ρεματιά με τον εντυπωσιακό καταρράκτη. Κατά μήκος της ρεματιάς υπάρχουν 22 ερειπωμένοι νερόμυλοι. Το μονοπάτι καταλήγει στο Καλάμι, μια δύσβατη, αλλά ονειρική παραλία.
Μυλοπόταμος -Χώρα- Καψάλι
Φτάνοντας στη Χώρα, την πρωτεύουσα του νησιού, Χώρα, αφήνουμε το όχημά σας και συνεχίζουμε υποχρεωτικά με τα πόδια την περιπλάνηση στα πλακόστρωτα σοκάκια. Τα βήματά σας θα σάς οδηγήσουν στην είσοδο του ενετικού κάστρου, που στέκει επιβλητικά στην κορυφή του οικισμού.
Μην ξεχάσετε φεύγοντας από την Χώρα να πάρετε φατουράδα με κανελογαρύφαλα (ηδύποτο από τσίπουρο) και sempreviva (το λουλούδι που δεν πεθαίνει ποτέ).
Επίνειο της Χώρας είναι το Καψάλι, το πιο κοσμοπολίτικο ίσως μέρος του νησιού με έντονη νυχτερινή ζωή. Ταβερνούλες, γραφικά café και bar κρατούν ζωντανό τον οικισμό. Από το λιμανάκι μικρά τουριστικά καϊκια μεταφέρουν τους επισκέπτες στην Χύτρα, την βραχονησίδα που βρίσκεται απέναντι από το Καψάλι, για κολύμπι στις σπηλιές.
Παλαιόχωρα: Η μεσαιωνική πρωτεύουσα των Κυθήρων
Η Παλαιοχώρα είναι η ερειπωμένη και στοιχειωμένη μεσαιωνική παλιά πρωτεύουσα των Κυθήρων. Αυτή η μικρή πόλη χτίστηκε το 12ο αιώνα από Μονεμβασίτες στην βορειανατολική πλευρά του νησιού, πάνω από ένα μεγάλο γκρεμό. Την εποχή του Βυζαντίου ονομάζονταν Άγιος Δημήτριος.
Παρά την οχύρωση και τη δυσπρόσιτη τοποθεσία ο φοβερός πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα κατάφερε να την ανακαλύψει το 1537 και να την λεηλατήσει. Έκαψε όλη την πολιτεία και πούλησε τους κατοίκους για σκλάβους. Το μέρος θεωρήθηκε καταραμένο από τότε και δεν κατοικήθηκε ποτέ ξανά. Το άγριο φαράγγι της περιοχής καταλήγει στην ακτή της Κακιάς Λαγκάδας.
Top παραλίες
Φυρή Άμμος (πολυσύχναστη και οργανωμένη παραλία), Καλαδί (βαθιά νερά, ιδανική για βουτιές από τα βράχια), Χαλκός (μικρή, οργανωμένη παραλία), Κομπονάδα (ερημική και ρομαντική), Καλάμι για όσους αγαπούν την περιπέτεια.
Αξιοθέατα στα Κύθηρα: 3 σπήλαια κι ένα γεφύρι αγάπης
1.Σπήλαιο Αγιάς Σοφιάς Μυλοποτάμου. Βρίσκεται στις δυτικές ακτές του νησιού, στον όρμο Κόκαλα. Στον προθάλαμο του Σπηλαίου βρίσκεται ο ναός της Αγίας Σοφίας όπου διακρίνεται το τέμπλο με αγιογραφίες του 18ου αιώνα. Προχωρώντας προς τα ενδότερα διακρίνονται διάκοσμοι με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Μεγάλοι θάλαμοι διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Το συνολικό μήκος του σπηλαίου φτάνει περίπου τα 100 μέτρα.
2. Σπήλαιο Χουστή βρίσκεται στο Διακόφτι. Οι πρόσφατες ανασκαφές αποκάλυψαν ευρήματα του 3.800 π.Χ. που σημαίνει ότι από τότε υπήρχε ανθρώπινη ζωή στα Κύθηρα. Επίσης κλασσικά ρωμαϊκά και άλλα ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη και την χρήση του σπηλαίου από τότε. Διάφορες κόγχες πάνω στην πέτρα μαρτυρούν ότι το σπήλαιο λειτουργούσε και ως ιερό.
3. Σπήλαιο της Αγίας Σοφίας Καλάμου. Βρίσκεται στο δρόμο του Κάλαμου προς το Καψάλι και κοντά στο χωριό Σπηλιές. Σε μια μαγευτική καταπράσινη μικρή ρεματιά είναι μία σπηλιά κι εκεί μέσα είναι χτισμένη η Αγία Σοφία.
Και η γέφυρα στο Κατούνι: Πρόκειται για πέτρινο γεφύρι που στηρίζεται σε 13 τόξα, έχει μήκος 110 μέτρα, πλάτος 6 μέτρα και ύψος 15 μέτρα. Θεωρείται το μεγαλύτερο και πιο σημαντικό έργο που έγινε την εποχή της Αγγλοκρατίας.
Κατασκευάστηκε το 1826 από τον Άγγλο διοικητή Μακφέιλ για να ενώσει οδικά τις δύο πλευρές του νησιού. Iστορίες όμως στα Κύθηρα, μιλάνε για μεγάλο έρωτα. Ο Άγγλος διοικητής αγαπούσε μια κοπέλα από γειτονικό χωριό και για να μπορεί να τη βλέπει κάθε μέρα, έδωσε εντολή για το χτίσιμο της τόσο όμορφης και επιβλητικής γέφυρας.
Πεζοπορία στα Κύθηρα: Δύο εύκολες πεζοπορικές διαδρομές για όλους
1. Νερόμυλοι Μυλοποτάμου (Διάρκεια διαδρομής: 60’- Σημείο εκκίνησης: Πλατεία του Μυλοποτάμου)
Από τις πιο δημοφιλείς και συνάμα πιο όμορφες πεζοπορικές διαδρομές στα Κύθηρα είναι αυτή του Μυλοποτάμου. Ένα μαγευτικό τοπίο με λίμνες, καταρράκτες, πέτρινα γεφύρια και νερόμυλους. Στην πλατεία του χωριού Μυλοπόταμός υπάρχει ταμπέλα “Νερόμυλοι”.
Ακολουθείτε το μονοπάτι που σύντομα βγάζει στο ρέμα. Η διαδρομή είναι αρκετά καλή ως το σημείο που τα νερά εξαφανίζονται σε μια καταβόθρα. Από εδώ και κάτω πρέπει να έχετε τον κατάλληλο εξοπλισμό και την αντίστοιχη εμπειρία για να συνεχίσετε.
Στην λαγκαδιά του Μυλοποτάμου γύρω και παρακάτω από τον καταρράκτη της “Φόνισσας” πάνω στα βράχια, ανάμεσα από τα πλατάνια τους σκίνους και τους κισσούς, είναι χτισμένοι 22 νερόμυλοι. Όλοι λειτουργούσαν με την δύναμη του νερού που ακόμη και σήμερα ρέει άφθονο. Το νερό του ποταμιού έμπαινε σε μία και μοναδική τάφρο που περνούσε από όλους τους μύλους. Λίγο παρακάτω αρχίζουν οι μικροί και μεγάλοι καταρράκτες που σχηματίζουν υπέροχες λιμνούλες για κολύμπι. Η λαγκάδα καταλήγει στην παραλία Καλάμι.
2.Φάρος Μουδανίου (Διάρκεια διαδρομής: 2ώρες και 30′ – Σημείο εκκίνησης: Καραβάς).
Κατευθύνεστε προς τον Καραβά και σταματάτε στην πηγή του Αμήρ Αλή. Από εκεί ακολουθείτε το ρέμα και θα βρεθείτε στον οικισμό Βαγκιάνικα (το αυτοκίνητο φτάνει μέχρι τον οικισμό). Υπάρχουν πινακίδες για τον φάρο.
Ο φάρος Μουδανίου βρίσκεται στο ακρωτήριο Σπαθί, στο βορειότερο σημείο των Κυθήρων. Είναι κυλινδρικός και κατασκευάστηκε το 1901 από τους Άγγλους για τη διευκόλυνση της ναυσιπλοϊας μεταξύ Κυθήρων και Ελαφόνησου. Το ύψος του πύργου είναι 25 μέτρα και το εστιακό του ύψος 110 μέτρα.
- Περισσότερες πληροφορίες για οργανωμένες θεματικές πεζοπορικές διαδρομές και διαμονή μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο www.pyrgoshouse.com